Cuộc đời Lê Mộng Bảo

Lê Mộng Bảo sinh năm 1923 trong một gia đình gốc Phúc Kiến tại Huế. Ông từng là phóng viên báo Tiếng Dân của Huỳnh Thúc Kháng năm 1939 (lúc 17 tuổi). Năm 18 tuổi, ông ra Hà Nội học. Song song với học văn hoá và học nghề, ông còn thích âm nhạc nên đã thụ giáo nhạc sĩ Đặng Thế Phong về nhạc lý và vĩ cầm, thụ giáo nhạc sĩ Nguyễn Văn Thương về nhạc lý và sáng tác ca khúc. Ba năm sau, ông về Huế làm ở sở Bưu điện.

Năm 1948, Lê Mộng Bảo được giám đốc Nhà xuất bản Tinh Hoa là Tăng Duyệt mời về làm phụ tá điều hành việc chọn bài hát để xuất bản. Trong công việc phân phối và tiêu thụ những bản nhạc đã được in, ông thường về Hà Nội nên có nhiều dịp tiếp xúc và kết thân với những nhạc sĩ tiên phong của tân nhạc Việt Nam như Nguyễn Xuân Khoát, Lưu Hữu Phước, Bùi Công Kỳ, Văn Cao, Phạm Duy, Phan Huỳnh Điểu, Nguyễn Đình Phúc v/v... Năm 1952, ông được cử vào làm giám đốc chi nhánh ở Sài Gòn. Sau khi nhà xuất bản Tinh Hoa đóng cửa, ông thành lập Nhà xuất bản Tinh Hoa Miền Nam vào năm 1956, xuất bản được trên 200 nhạc phẩm mới của nhiều nhạc sĩ miền Nam.[2]

Rõ ràng hơn là từ năm 1958 trở lại đây, nhà xuất bản không còn cung cấp món ăn âm nhạc cho công chúng nữa. Mà ngược lại, chính công chúng đi hỏi nhà xuất bản những bài mà họ thích.
— Lê Mộng Bảo

Ông còn là một nhà thơ, ký bút hiệu Mộng Quỳnh, với những bài thơ in rải rác trên các tạp chí xuất bản tại Huế vào khoảng những năm 1950.

Năm 1955, ông hợp tác với Tô Kiều Ngân chủ trương tạp chí Sóng Nhạc cổ súy cho nền tân nhạc Việt Nam. Trên tạp chí này, Lê Mộng Bảo đă công bố biên khảo "Thử nhìn lại các dạng ca khúc Việt Nam trước và sau năm 1945 qua các giai đoạn". Trước đó, trên các báo Tin Nhạc (1947), Thư Thần Kinh (1950) và Rạng Đông (1958) cũng có đăng tải tài liệu "Lịch trình tiến hóa của nền Tân nhạc Việt Nam qua các giai đoạn" của ông. Bên cạnh đó, ông cũng thực hiện chương trình Hoa Tình Thương trên Đài Truyền hình Sài Gòn.

Năm 1973, ông được chính phủ Việt Nam Cộng hòa giao phụ trách lớp nhạc lý thuộc Viện Khoa học. Từ năm 1974 đến năm 1975, ông là chuyên viên báo chí, phụ tá Thứ trưởng đặc trách báo chí Bộ Thông tin Dân Vận Chiêu Hồi.

Sau sự kiện 30 tháng 4 năm 1975, ông bị chính quyền mới bắt đi cải tạo đến năm 1981 mới được thả về với đôi mắt bị thương tật. Dù không xuất hiện một lần nào trên sân khấu trước năm 1975 mà nay tình thế bắt buộc ông phải đi hát dạo, sống lây lất với nhóm Phi Thoàn, Khả Năng. Sau khi Khả Năng vượt biên rồi mất tích, Lê Mộng Bảo rời khỏi nhóm sống lây lất cho tới ngày sang Mỹ tỵ nạn theo dạng HO ở San Jose năm 1993 và sống ở đó cho đến lúc mất vào ngày 8 tháng 10 năm 2007.